دستورات ضروری لینوکس برای مدیریت سرور

مدیریت سرور لینوکس یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها برای مدیران سیستم، توسعه‌دهندگان و فعالان حوزه هاستینگ و سرور مجازی (VPS) است. اگر از سرورهای لینوکسی برای میزبانی وب، وردپرس، سرور دانلود یا هاست ابری استفاده می‌کنید، آشنایی با دستورات پایه لینوکس کاملاً ضروری است.

در این مقاله، مهم‌ترین دستورات لینوکس برای مدیریت سرور را به زبان ساده و کاربردی بررسی می‌کنیم 🚀

📂 مدیریت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها در لینوکس

این دستورات پایه‌ترین ابزار شما برای کار با فایل‌ها روی سرور هستند:

ls 📄
نمایش لیست فایل‌ها و پوشه‌ها

ls -lah

cd 📁
جابه‌جایی بین دایرکتوری‌ها

cd /var/www

pwd 📍
نمایش مسیر فعلی

cp و mv 🔁
کپی و جابه‌جایی فایل‌ها

cp file.txt backup.txt
mv oldname newname

rm ❌
حذف فایل یا پوشه (با احتیاط!)

rm -rf foldername

🧠 بررسی وضعیت سرور و مصرف منابع

برای مدیریت حرفه‌ای VPS یا Dedicated Server باید همیشه منابع را مانیتور کنید:

top یا htop 📊
نمایش مصرف CPU و RAM به صورت زنده
free -m 🧮
بررسی میزان حافظه رم
df -h 💾
بررسی فضای دیسک سرور
uptime ⏱
مدت زمان روشن بودن سرور

🌐 مدیریت شبکه و ارتباطات سرور

برای عیب‌یابی و بررسی اتصال شبکه:

ping 📡
بررسی اتصال به یک دامنه یا IP
ip a یا ifconfig 🌍
نمایش اطلاعات کارت شبکه
netstat -tulnp 🔌
بررسی پورت‌های باز روی سرور

👤 مدیریت کاربران و دسترسی‌ها

امنیت در هاستینگ لینوکس اهمیت بالایی دارد:

adduser ➕
افزودن کاربر جدید
passwd 🔑
تغییر رمز عبور
chmod و chown 🛡
تنظیم سطح دسترسی فایل‌ها

chmod 755 folder chown user:user file

🔄 مدیریت سرویس‌ها (Systemctl)

کنترل سرویس‌هایی مثل Apache، Nginx، MySQL:

systemctl status nginx
systemctl restart mysql
systemctl enable apache2

این دستورات برای مدیران سرور وردپرس و هاست لینوکس بسیار حیاتی هستند ⚙️

🔐 نکات مهم امنیتی برای سرور لینوکس

همیشه سیستم را آپدیت نگه دارید:

apt update && apt upgrade
از فایروال (UFW) استفاده کنید 🔥
دسترسی SSH با رمز عبور را غیرفعال و از SSH Key استفاده کنید

💡 جمع‌بندی

یادگیری دستورات ضروری لینوکس، پایه و اساس مدیریت حرفه‌ای سرور، VPS و خدمات هاستینگ است. با تسلط بر این دستورات، می‌توانید عملکرد، امنیت و پایداری سرور خود را به شکل قابل‌توجهی افزایش دهید.

🔹 نکته مهم برای کاربران Hetzner:
ما پرداخت‌های Hetzner را بدون کارمزد و با نرخ کاملاً رقابتی یورو (EUR) در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌دهیم، که این موضوع برای مدیران سرور و ارائه‌دهندگان خدمات هاستینگ یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود.